In het door Steve McQueen geregisseerde
Hunger wordt een indringende blik geworpen op de laatste weken
van het leven van Bobby Sands. Begin jaren tachtig, wanneer
de Britse regering geen politieke status meer wil toekennen
aan paramilitaire gevangenen, komt het tot grote protesten
in de gevangenis. Sands, lid van de IRA, is de eerste van
een golf hongerstakingen en het is zijn verhaal dat centraal
staat in het opvallend sterke debuut van McQueen.
De eerste helft van de film geeft
een schets van de situatie in de gevangenis, waar gevangenen
uit protest hun gevangeniskleding weigeren, de muren van de
cel ondersmeren met uitwerpselen en verzamelde urine onder
de celdeuren laten lopen. Dat levert een bijzonder gespannen
situatie op voor de bewakers, waaronder Raymond Lohan (Stuart
Graham), die de frustraties natuurlijk maar al te graag botvieren
op de weerloze gevangenen. Halverwege verschuift de aandacht
van de verse gevangenen naar Sands (Michael Fassbender) en
hoe hij zich na een gesprek met priester Moran (Liam Cunningham)
voorbereidt op zijn hongerstaking. Hij weet wat de uiterste
consequentie zal zijn. Maar hij is vastberaden en zal pas
wijken, als de eisen van de stakers zijn ingewilligd.
In iets meer dan anderhalf uur tijd
snijdt McQueen alle relevante thema's aan, zonder dat hij
een uitgesproken politiek statement wil maken. Hij zet de
sfeer in de gevangenis, geeft het conflict eerst via het privéleven
van een bewaker en daarna met de komst van een nieuwe gevangene
een menselijk gezicht en benadrukt het omslagpunt met een
uitvoerige, uit één take bestaande scène
waarin Sands zijn keuze maakt. De hongerstaking zelf is bijna
een epiloog, die de gruwelijkheden van de aftakeling van Sands
nergens schuwt, maar die niet meer zo'n indruk kan maken als
het begin van het verhaal dat deed. Ondanks het sterke acteren
van Fassbender voelt dat ietwat plichtmatig.
Waar Hunger het best in slaagt, is
dat het de kijker deelgenoot maakt van de ellende. Wanneer
nieuwe gevangene Davey (Brian Milligan) naar binnen wordt
gebracht, maakt de camera vanuit zijn standpunt een rondje
door de cel. De muren zijn zo smerig, dat zijn medegevangene
eigenlijk nauwelijks opvalt. Die handelswijze, dat zo compromisloze
met de neus op de feiten drukken, dat is waar McQueen zich
mee onderscheidt en waarmee hij hoge ogen gooit.
hunger
- 96 min (steve mcqueen) cast: michael fassbender,
stuart graham, liam cunningham, brian milligan & liam
mcmahon gezien: 23.10.08 - utrecht, louis
hartlooper