Regisseur Mamoru Oshii waagt met Avalon
de grote sprong van animatie naar live-action. Hij heeft daarbij
niet voor de gemakkelijkste weg gekozen, want met een Poolse
cast en bij elkaar voor nauwelijks een kwartier aan dialogen
levert het een niet bepaald in het oog springend affiche op.
Bovendien stuurt hij nadrukkelijk af op een dubbelzinnig einde
waarbij eenieder voor zichzelf mag uitmaken welke antwoorden
op de vele vragen worden gegeven.
Tegen de achtergrond van een futuristische
wereld vol hypnotiserende sepiatonen wordt een beeld geschetst
van een uitzichtloos bestaan. Ash (Malgorzata Foremniak) is
iemand die thuis niet meer doet dan kauwen op droge crackers.
Net als vele anderen verliest ze zichzelf het liefst in Avalon,
een geavanceerde computergame die realistische gevechtssimulaties
biedt. Het spel beheerst haar leven, al is het niet zonder
gevaar: haar vroegere teamgenoot Murphy (Jerzy Gudejko) is
na een mislukte missie slechts een kasplantje. Met de mysterieuze
Bishop (Dariusz Biskupski) gaat ze op zoek naar een geheim
level in het spel, in de hoop dat ze daar, in Class Real,
het gamepersonage van Murphy terugvindt.
Oshii toont zich een meester in het
neerzetten van een tastbare sfeer. De manier waarop Ash met
een obsessieve aandacht voor details wordt gevolgd, heeft
iets dromerigs, daarbij geholpen door scènes die ter
onderstreping van de sleur in het leven van Ash meerdere malen
worden herhaald. Een zo laag vertelritme betekent helaas ook
dat de plot aan diepgang mist. Ash wordt omringd door eendimensionale
personages en omdat ze zo zuinig is met haar dialogen, kan
naar haar motieven veelal enkel worden geraden. Een bewuste
keuze, anders zou de balans tussen vorm en inhoud nooit zo
ver naar vorm zijn doorgeslagen.
Avalon is op zijn sterkst wanneer
Ash de Class Real bereikt. De overgang van sepiatonen en verlaten
steegjes naar een oogverblindend kleurenspectrum en overvolle
Poolse wegen is overrompelend. Ieder hoger level is realistischer,
zodat de grens tussen fictie en werkelijkheid vervaagt. Antwoorden
worden niet gegeven; die liggen besloten in de fantasie van
de kijker en het tegen het eind opgevoerde muziekstuk over
het Avalon uit de Arthur-romans.