Soms snap ik het zelfs niet meer.
Dan bekruipt me het gevoel dat ik een afslag heb gemist en
in een bizarre parallelle dimensie ben beland, waar boven
onder is en andersom. Neem het p.r.-beleid dat door de grote
uitgeverijen wordt gevoerd. Volgens mijn encyclopedie moet
onder p.r. worden verstaan 'het geheel van stelselmatige inspanningen
met als doel het verkrijgen en behouden van belangstelling,
begrip en vertrouwen van anderen.' Vaak komt dit neer op de
vraag hoe je de dingen brengt.
Zo moet goed nieuws altijd enthousiast
worden aangekondigd. Zeker vandaag de dag, met alle mogelijkheden
van het internet, is het denkbaar dat een uitgeverij grote
aantallen lezers kan mobiliseren voor ook maar één
nummer van een nieuwe serie is verschenen. Als het nieuws
maar smeuïg is. Trendy woorden in het persbericht doen
het altijd goed en het enthousiasme moet van het beeldscherm
spatten. Slecht nieuws, daarentegen, moet ook worden verpakt.
Een redacteur kan niet meer iemand ontslaan omdat die persoon
zo'n zeikerd is en het werk nooit op tijd inlevert.
In plaats daarvan moet een gebalanceerd
p.r.-beleid ook aan het slechte nieuws een positieve draai
geven. Gaat een schrijver na een ruzie weg? Dan moet je duidelijk
maken dat sprake is van een bewuste keuze in het licht van
de continuïteit van de serie, waarbij met de nieuwe schrijver
een vruchtbare bodem voor innovaties wordt gelegd. En wordt
ergens een hoofdredacteur ontslagen? Dan moet je erop hameren
dat het tijd is voor nieuwe impulsen onder leiding van iemand
met visie en met hart voor de comics. Hoe meer vage termen,
hoe beter. Leuk in theorie, maar in de praktijk blijkt dat
niet iedereen weet hoe het instrument van de p.r. ten volle
moet worden benut.
Bij Marvel Comics heeft men sinds
de aanstelling van Bill Jemas als algemeen directeur de zaakjes
weer goed voor elkaar. Het ontslag van hoofdredacteur Bob
Harras werd op dusdanige manier gebracht, dat uitsluitend
aandacht was voor de aanstelling van Joe Quesada als diens
opvolger. Het ontslag van Chris Claremont als schrijver van
X-Men en Uncanny X-Men werd omschreven als een noodzakelijke
en in onderling overleg genomen stap, waarbij stevig werd
benadrukt dat Claremont daarna zelfs een exclusief contract
bij Marvel heeft getekend. En het gedwongen vertrek van Howard
Mackie als de schrijver van Amazing Spider-Man werd al helemaal
overschaduwd door het nieuws dat J. Michael Straczynski de
serie gaat schrijven. Allemaal p.r. volgens het boekje.
Bij Todd McFarlane Productions, het
meest invloedrijke onderdeel van Image Comics, heeft men dat
boekje nooit gelezen. Of ze wachten op de verfilming. Want
waar Marvel al het slechte nieuws zo netjes heeft verpakt
dat iedereen uitkijkt naar wat het jaar 2001 gaat brengen,
wordt bij TMP alles stil achter gesloten deuren geregeld.
Greg Capullo is zonder ook maar één persbericht
vertrokken als tekenaar van Spawn, Brian Holguin heeft via
een achterdeur diezelfde serie tijdelijk verlaten en onlangs
ruimde ook Brian Michael Bendis zijn bureau op en liet hij
zonder uitleg Sam and Twitch en Hellspawn achter.
Een beetje p.r. zou daar geen kwaad
kunnen. Onder leiding van Holguin en Capullo is Spawn een
ijzersterke serie geworden en dankzij Brian Michael Bendis
hebben Hellspawn en Sam and Twitch nieuwe deuren geopend.
Dat soort makers moet je koesteren. Die laat je niet in alle
stilte vertrekken. Een goed p.r.-beleid had het vertrek van
Capullo, Holguin en Bendis enigszins kunnen sturen. Maar het
blijft akelig stil en de geruchten komen op gang. Brokkelt
McFarlane's keizerrijk af? Is hij vroeg dement geworden en
ontslaat hij zijn medewerkers uit geldingsdrang? Of huurt
hij liever tieners uit Taiwan in, die voor een appel en een
ei de comics maken?
Maar laat ik me inhouden. Het blijft
te bizar voor woorden dat bij twee uitgeverijen de zaken zo
anders kunnen worden aangepakt. Vroeger was Marvel de gebeten
hond, maar dankzij een uitgekookte p.r. is dat in enkele maanden
tijd helemaal omgeslagen. Misschien wordt het tijd dat McFarlane
na al die jaren toegeeft dat hij nog wat van Marvel kan leren.
Wellicht moet hij zelf ontslag nemen en vervolgens uitleggen
dat sprake is van een bewuste keuze in het licht van de continuïteit
van de uitgeverij.