Zwijgen is goud. Althans, zo wordt
ons dat geleerd. Veel volkswijsheden zijn nergens op gebaseerd,
maar in dit geval klopt het wel aardig. Soms moet je namelijk
je mond houden. Je kunt wel blijven pruttelen en ratelen,
maar in sommige situaties is elk woord dat je zegt een woord
te veel. Deze week heeft onze eigen kroonprins dat aan den
lijve ondervonden toen hij in de discussie rondom vader Zorreguieta
een politieke misser van de eerste orde maakte. Willem-Alexander
werd natuurlijk direct door de minister-president tot de orde
geroepen, maar het kwaad was al geschied.
Tijdens de vorige Olympische Spelen
zagen we hoe de koninklijke sinaasappel zich na een zege van
de Nederlandse dameshockeyploeg als een bezetene op een kluwen
kirrende meisjes wierp, hij heeft de reputatie dat hij nog
wel eens dure bolides vrolijk ondersteboven in de sloot parkeert
en nu dit weer. Als ik Willem-Alexander was, zou ik nog vanavond
mijn koffers pakken, de al dan niet homofiele broer veel plezier
wensen als troonopvolger en samen met Maxima naar een ver
en tropisch oord verhuizen. Dan maar geen koning.
Zwijgen is goud. Zelfs in de comicwereld
weet men dat. De uitzondering op die regel is misschien Rob
Liefeld, maar die is zo zielig dat hij eigenlijk niet meetelt.
Onlangs werd het oude gezegde perfect in de praktijk gebracht.
Tijdens de Megacon in het mooie, altijd zonnige Orlando maakten
Marvel en DC bekend dat de crossover tussen de JLA en de Avengers
er na jarenlang wikken en wegen daadwerkelijk komt. De miniserie
wordt geschreven door de wandelende encyclopedie Kurt Busiek
en getekend door George Pérez, omdat geen enkele andere
tekenaar zo veel verschillende personages op één
pagina kan proppen. Pérez is officieel wel gebonden
aan een exclusief contract met CrossGen Comics, maar in dat
contract is een uitzondering gemaakt voor het geval het ooit
zou komen tot een JLA / Avengers crossover.
Toeval? Nee, want tussen neus en lippen
door liet Pérez weten dat hij het contract voor de
crossover al op 12 december vorig jaar heeft getekend, ongeveer
in dezelfde periode dat zijn verbintenis met CrossGen bekend
werd. Hij mocht er alleen niets over zeggen. Achteraf bezien,
was die opvallende clausule in het exclusieve contract een
overduidelijke hint, maar iedereen is vakkundig om de tuin
geleid. Zo moet het.
Het zou overigens de kwaliteit van
veel comics ten goede komen als wat meer schrijvers het gezegde
'zwijgen is goud' ook zouden vertalen naar hun eigen vakgebied.
Wat de zakelijke kant betreft, hebben ze het goed begrepen
en zeggen ze geen woord te veel, maar inhoudelijk wordt flink
gezondigd. Iemand als Chris Claremont hoort zichzelf zo graag
babbelen, dat hij zijn comics van onder tot boven vol laat
lopen met tekst. Dat er ook nog tekeningen zijn die grote
delen van het verhaal al prima vertellen, laat hem koud. Volgens
mij is het zo erg, dat wanneer Claremont thuis de spraakwaterkraan
opendraait, zijn vrouw hem de mond snoert met "Ho, ho,
je bent niet aan het werk!"
Schrijven is schrappen. Dat hoorde
ik laatst een Nederlandse striptekenaar zeggen. Helaas was
dit nou net toevallig Henk Kuijpers en als je iemand in zijn
eigen overtollige woordenbrij gaar kunt koken, dan is hij
het wel, maar dat doet aan de boodschap niets af. Het is heel
makkelijk om een comic dicht te timmeren met woorden, woorden
en nog eens woorden. Dat is geen kunst. De kunst is het schrappen.
Het weghalen van alle overbodige details, geneuzel in de marge
en verklarende teksten die hetzelfde vertellen als het tekenwerk.
Bepaalde schrijvers hebben die vaardigheid van nature of hebben
zich dat razendsnel aangeleerd. Die laten een personage niet
zeggen "De structurele integriteit van ons hoofdkwartier
wordt dusdanig aangetast, dat er wel sprake moet zijn van
een aanval met subatomische deeltjes," maar gewoon "Kut,
een aanval!"
Een kroonprins moet weten wanneer
hij moet zwijgen, een schrijver van een comic moet weten wanneer
hij moet zwijgen en ook een schrijver van een column moet
weten wanneer hij niet meer moet praten maar moet zwijgen.